CAC PHUONG PHAP ĐỊNH TÍNH (BÀI CỦA VỸ)

CÁC PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ĐỊNH TÍNH CHỦ YẾU

PHỎNG VẤN SÂU

1. Phỏng vấn không cấu trúc

Là phương pháp được sử dụng rộng rãi nhất trong nghiên cứu xã hội. Khi sử dụng phương pháp này nghiên cứu viên phải nhớ một số chủ đề cần phỏng vấn và có thể sử dụng một danh mục chủ đề để khỏi bỏ sót trong khi phỏng vấn. Nghiên cứu viên có thể chủ động thay đổi thứ tự của các chủ đề tuỳ theo hoàn cảnh phỏng vấn và câu trả lời của người được phỏng vấn.
Phỏng vấn không cấu trúc giống như nói chuyện, làm cho người được phỏng vấn cảm thấy thoải mái và cởi mở trả lời theo các chủ đề phỏng vấn. Điều cốt yếu quyết định sự thành bại của phỏng vấn không cấu trúc là khả năng đặt câu hỏi khơi gợi một cách có hiệu quả, tức là khả năng kích thích người trả lời cung cấp thêm thông tin.
- Ưu điểm của PVKCT: Cho phép nghiên cứu viên linh hoạt thay đổi cấu trúc phỏng vấn tùy theo ngữ cảnh và đặc điểm của đối tượng. PVKCT đặc biệt có ích trong những trường hợp khi mà NCV cần phỏng vấn những người cung cấp thông tin nhiều lần, trong nhiều hoàn cảnh khác nhau. Phỏng vấn không cấu trúc cũng hữu ích trong những trường hợp không thể sử dụng được phỏng vấn chính thức (ví dụ khi nghiên cứu về gái mãi dâm đứng đường hoặc trẻ em lang thang ...). PVKCT đặc biệt hữu ích trong nghiên cứu các chủ đề nhạy cảm như tình dục, mãi dâm, ma túy hoặc HIV/AIDS ...
- Nhược điểm: Không có mẫu chuẩn bị sẵn nên mỗi cuộc PV là một cuộc trò chuyện không lặp lại vì vậy rất khó hệ thống hoá các thông tin và phân tích số liệu.

2. Phỏng vấn bán cấu trúc

Phỏng vấn bán cấu trúc là PV dựa theo danh mục các câu hỏi hoặc các chủ đề cần đề cập đến. Tuy nhiên thứ tự và cách đặt câu hỏi có thể tuỳ thuộc vào ngữ cảnh và đặc điểm của đối tượng PV. Các loại phỏng vấn bán cấu trúc gồm:

Phỏng vấn sâu
Được sử dụng để tìm hiểu thật sâu một chủ đề cụ thể, nhằm thu thập đến mức tối đa thông tin về chủ đề đang nghiên cứu. PVS sử dụng bản hướng dẫn bán cấu trúc trên cơ sở những phỏng vấn thăm dò trước đó về chủ đề nghiên cứu để có thể biết được câu hỏi nào là phù hợp.

Nghiên cứu trường hợp
Nhằm thu thập thông tin toàn diện, có hệ thống và sâu về các trường hợp đang quan tâm. “Một trường hợp” ở đây có thể là một cá nhân, một sự kiện, một giai đoạn bệnh, một chương trình hay một cộng đồng. Nghiên cứu trường hợp đặc biệt cần thiết khi nghiên cứu viên cần có hiểu biết sâu về một số người, vấn đề và tình huống cụ thể, cũng như khi các trường hợp có nhiều thông tin hay mà có thể đem lại một cách nhìn sâu sắc về hiẹn tượng đang quan tâm.

Lịch sử đời sống.
Thông tin về lịch sử đời sống của cá nhân thường được thu thập qua rất nhiều cuộc phỏng vấn kéo dài (thường là phỏng vấn bán cấu trúc và không cấu trúc)

Ưu điểm của PV bán cấu trúc
- Sử dụng bản hướng dẫn phỏng vấn sẽ tiết kiệm thời gian phỏng vấn
- Danh mục các câu hỏi giúp xác định rõ những vấn đề cần thu thập thông tin nhưng vẫn cho phép độ linh hoạt cần thiết để thảo luận các vấn đề mới nảy sinh.
- Dễ dàng hệ thống hoá và phân tích các thông tin thu được

Nhược điểm: Cần phải có thời gian để thăm dò trước chủ đề quan tâm để xác định chủ đề nghiên cứu và thiết kế câu hỏi phù hợp

3. Phỏng vấn có cấu trúc hoặc hệ thống

Là phương pháp phỏng vấn tất cả các đối tượng những câu hỏi như nhau. Thông tin thu được bằng phương pháp này có thể bao gồm cả các con số và các dữ liệu có thể đo đếm được. Các phương pháp này được coi là một bộ phận trong nghiên cứu định tính vì chúng giúp cho việc mô tả và phân tích các đặc điểm văn hóa và hành vi của đối tượng nghiên cứu.

Các phương pháp này nhằm phát hiện và xác định rõ các phạm trù văn hóa thông qua sự tìm hiểu “những quy luật văn hóa” trong suy nghĩ của cá nhân, tìm hiểu xem họ nghĩ và biết gì về thế giới xung quan họ và cách họ tổ chức các thông tin này như thế nào.

Liệt kê tự do (Free listing)
Tách biệt và xác định các phạm trù cụ thể. NCV yêu cầu đối tượng liệt kê mọi thông tin mà họ có thể nghĩ tới trong một phạm trù cụ thể. Ví dụ, khi tìm hiểu kiến thức về các bệnh lây truyền qua đường tình dục ta có thể yêu cầu đối tượng liệt kê tên của các bệnh đó hoặc liệt kê các con đường lây nhiễm HIV ...

Phân loại nhóm
Phương pháp này tìm hiểu kiến thức của đối tượng về các phạm trù khác nhau và mối liên hệ giữa chúng. Ví dụ, NCV có thể yêu cầu đối tượng phân loại các bệnh của đường sinh dục và các bệnh lây qua đường tình dục hoặc phân loại những tiếp xúc không gây lây nhiễm HIV và những tiếp xúc có thể làm lây nhiễm.

Phân hạng sử dụng thang điểm
Là phương pháp rất phổ biến trong khoa học xã hội. Các thang điểm thường được sử dụng để phân hạng các khoản mục trong một phạm trù nào đó. Thang điểm có thể là một dẫy số có thể là đồ thị. Ví dụ:
Khi tìm hiểu kiến thức của cá nhân về các biểu hiện của bệnh AIDS, sau khi đưa ra danh sách của một số triệu chứng NCV có thể sử dụng thang điểm để xác định hiểu biết của đối tượng và yêu cầu đối tượng khoanh vào số mà theo bạn biểu thị mức độ trầm trọng của bệnh AIDS:
0 1 2 3 4 5 6 7 (từ nhẹ cho đên mức độ nặng nhất)

Hoặc đánh dấu trên đường thẳng
*________________________*
Nhẹ ------------------- Nặng




THẢO LUẬN NHÓM

Một điều cần lưu ý là đơn vị nghiên cứu và phân tích trong thảo luận nhóm sẽ là nhóm chứ không phải là cá nhân.

Thảo luận nhóm tập trung

Một nhóm tập trung thường bao gồm từ 6 đến 8 người có chung một số đặc điểm nhất định phù hợp với chủ đề cuộc thảo luận, ví dụ cùng một trình độ học vấn, cùng một độ tuổi, cùng một giới tính ...

Thảo luận nhóm tập trung thường được sử dụng để đánh giá các nhu cầu, các biện pháp can thiệp, thử nghiệm các ý tưởng hoặc chương trình mới, cải thiện chương trình hiện tại và thu thập các thông tin về một chủ đề nào đó phục vụ cho việc xây dựng bộ câu hỏi có cấu trúc ...

Ưu điểm của phương pháp
- Cung cấp một khối lượng thông tin đáng kể một cách nhanh chóng và rẻ hơn so với phỏng vấn cá nhân.
- Rất có giá trị trong việc tìm hiểu quan niệm, thái độ và hành vi của cộng đồng
- Hỗ trợ việc xác định những câu hỏi phù hợp cho phỏng vấn cá nhân

Nhược điểm
- Nghiên cứu viên khó kiểm soát động thái của quá trình thảo luận so với phỏng vấn cá nhân.
- Thảo luận nhóm tập trung không thể đưa ra tần suất phân bố của các quan niệm và hành vi trong cộng đồng.
- Kết quả TLNTT thường khó phân tích hơn so với phỏng vấn cá nhân.
- Số lượng vấn đề đặt ra trong TLNTT có thể ít hơn so với PV cá nhân
- Việc chi chép lại thông tin và chi tiết của cuộc thảo luận nhóm tập trung rất khó, nhất là việc gỡ băng ghi âm.

Phỏng vấn nhóm không chính thức

Ví dụ phỏng vấn các nhóm tự nhiên như nhóm thành viên gia đình, nhóm đàn ông uống trà trong quán, nhóm phụ nữ đi khám bệnh ...
Phương pháp này dùng kỹ thuật phỏng vấn bán cấu trúc hoặc phỏng vấn tự do
Phương pháp phỏng vấn nhóm không có trọng tâm dễ dàng thực hiện nhưng ít có tính hệ thống do đó khó sử dụng để so sánh giữa các nhóm. Phương pháp này có giá trị đối với các can thiệp đã được lập kế hoạch từ trước.
+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
(Font Vni-Times) Xaây döïng baûng hoûi.
Baûng hoûi laø coâng cuï ño löôøng nhöõng nhaân toá coù lieân quan ñeán caù nhaân cuûa ngöôøi traû lôøi. Tính ñaëc thuø cuûa baûng hoûi laø ôû choã nhôø noù, ngöôøi ta coù theå ño ñöôïc caùc bieán soá nhaát ñònh coù quan heä vôùi ñoái töôïng nghieân cöùu.
Trong phöông phaùp ñieàu tra , caùc nhaø nghieân cöùu ñaëc bieät quan taâm ñeán chaát löôïng cuûa thoâng tin. Vì vaäy, khi laäp keá hoaëch nghieân cöùu hoï coá gaéng tính ñeán nhöõng ñieàu kieän coù theå aûnh höôûng ñeán chaát löôïng cuûa thoâng tin, sao cho coù theå ñaûm baûo ñöôïc ñoä tin caäy cuûa thoâng tin vaø tính xaùc thöïc cuûa thoâng tin.

Boá cuïc cuûa baûng hoûi.
Moät baûng hoûi laø moät trong nhöõng yeáu toá quan troïng cuûa phöông phaùp thu thaäp thoâng tin naøy, bao goàm moät phaàn thö giaûI thích trình baøy vaén taét muïc tieâu cuûa baûng hoûi vaø mong muoán söï tham gia cuûa ngöôøi traû lôì. Tieáp theo laø nhöõng caâu hoûi thu thaäp thoâng tin vaø nhöõng caâu hoûi thu thaäp thoâng tin nhaân khaåu- xaõ hoäi cuûa ngöôøi traû lôøi (giôùi tính. löùa tuoåi, trình ñoä hoïc vaán, hoaøn caûnh gia ñình). Trong baûng hoûi cuõng caàn ñaët nhöõng caâu hoûi kieåm tra ñeå kieåm ñoä chính xaùc cuûa caùc caâu traû lôøi tröôùc ñoù. Cuoái cuøng laø lôøi caùm ôn.
Caùc daïng caâu hoûi:
Caùc caâu hoûi trong baûng hoûi thöôøng raát ña daïng, chuùng coù theå laø nhöõng caâu hoûi ñoùng- laø nhöõng caâu hoûi vôùi nhöõng taäp hôïp coù theå coù nhöõng phöông aùn traû loøi ñöôïc quyeát ñònh tröôùc. Moät soá caâu hoûi coù theå chæ cho pheùp traû lôøi coù hoaëc khoâng, hoaëc khoâng khaúng ñònh( caâu hoûi loaïi tröø). Caâu hoûi baét buoäc löïa choïn( caâu hoûi coù tính phaïm truø). Ví duï toân giaùo: Thieân chuùa giaùo, Tin laønh, Do thaùi, Phaät, loaïi khaùc, khoâng theo toân giaùo.v.v

Nhöõng caâu hoûi thaêm doø caùc quan nieäm, thaùI ñoä coù theå ñöa ra nhöõng löïa choïn nhö hoaøn toaøn ñoàng yù, ñoàng yù, töông ñoái ñoàng yù, khoâng ñoàng yù laém, hoaøn toaøn khoâng ñoàng yù...
Ví duï, “oâng (baø) hay cho bieát yù kieán cuûa mình veà nhöõng nguyeân nhaân laøm cho moät soá ngöôøi noâng daân ôû xaõ ta ngheøo:


Nguyeân nhaân Möùc ñoä ñoàng yù
Hoaøn toaøn khoâng ñoàng yù...
Khoâng ñoàng yù laém, Töông ñoái ñoàng yù, Ñoàng yù, Hoaøn toaøn ñoàng yù
Ngheøo vì khoâng coù ñaát
... ... ... ... ...
... ... ... ... ...
Khoâng bieát caùc laøm aên
Khoâng coù voán
Khoâng muoán lao ñoäng

Nhöõng caâu hoûi keøm theo caùc thang do veà möùc ñoä nhö vaäy, giuùp chuùng ta khoâng nhöõng bieát ñöôïc ngöôøi daân ñoàng yù hay khoâng ñoàng yù vôùi quan ñIeåm naøy hay khaùc maø coøn hieàu ñöôïc möùc ñoä cuûa nhöõng yù kieán cuûa nhöõng nhoùm ngöôøi khaùc nhau raát tieän cho nhöõng ñaùnh giaù mang tính so saùnh( chaúng haïn thaùI ñoä cuûa nhöõng ngöôøi ngheøo vaø nhöõng ngöôøi khaù giaû, caùc caùc nhoùm nam giôùi hay nöõ giôùi, cuûa caùc nhoùm daân toä khaùc nhau...)
Nhöõng caâu hoûi ñoùng laøm cho caùc caâu traû lôøi deã ño löôøng, deã so saùnh ñoàng thôøi cuõng deã khaùI quaùt hoaù cho toång theå daân cö, tuy nhieân vì nhöõng ngöôøi tham gia phaûI choïn töø nhöõng caâu traû lôøi moät caùch chaët cheõ, nhöõnng caâu hoûi môû ñoâI khi khoâng laøm roõ taâm theá vaø nhöõng yù kieán thöïc söï cuûa hoï.
Nhöõng caâu hoûi môû laø caâu hoûi ñeå cho ngöôøi traû lôøi töï vieát hay traû lôøi theo yù vaø baèng ngoân ngöõ rieâng cuûa mình. Chaúng haïn, muoán thu nhaän thoâng tin veà söï tieáp caän vôùi kyõ thuaät giöõa nam vaø nöõ giôùi, neáu nhö döôùi daïng caâu hoûi ñoùng coù theå hoûi: Caùc chò coù cho raèng chæ coù nam giôùi môùi neân ñI taäp huaán veà kyõ thuaät chaên nuoâI vaø troàng troït khoâng? Taïi sao coù? Taïi sao khoâng? Trong khi ñoù, ñoái vôùi loaïi caâu hoûi môû laïi coù theå lhoûi: Neáu nhö ñöôïc töï do quyeát ñònh, chi coù ñI taäp huaán veà kyõ thuaät chaên nuoâI hay troàng troït khoâng? Neáu chi thích ñI maø anh aáy khoâng ñoàng yù thì chò seõ laøm theá naøo?. Nhöõng caâu hoûi môû cho pheùp nhöõng ngöôøi phoûng vaán kieåm tra saâu saéc hôn taâm theá, caûm xuùc, loøng tin vaø yù kieán cuûa ngöôøi traû lôøi.ÑIeàu naøy raát coù yù nghóa vì noù taïo khaû naêng cho caùc nhoùm yeáu theá coù cô hoäi trình baøy nhöõng yù kieán theo hoaøn caûnh rieâng cuûa mình. Tuy vaäy, nhöõng caâu traû lôøi ñoái vôùi caùc caâu hoûi môû khoâng deã daøng ño löôøng vaø ngöôøi nghieân cöùu gaëp khoù khaên hôn trong khi so saùnh caùc caâu traû lôøi.
NgoaøI ra caùc caâu hoûi môû roäng ñöôïc keát hôïp töø nhöõng caâu hoûi ñoùng vaø nhöõng caâu hoûi môû cuõng thöôøng ñöôïc söû duïng ñeå coù theå deã daøng khai thaùc saâu hôn nhöõng thoâng tin caàn thieát. Ví duï: OÂng (baø) coù haøI loøng vôùi coâng vieäc hieän nay cuûa mình hay khoâng? Neáu coù, vì sao. Neáu khoâng, vì sao?
Nhöõng ñieåm caàn löu yù khi xaây döïng baûng hoûi:
Trong phöông phaùp ñieàu tra, vieäc thieát keá baûng hoûi ñoùng vai troø voâ cuøng quan troïng. Muïc tieâu cuûa baûng hoûi laø thu thaäp ñöôïc ñaày ñuû vaø chính xaùc caùc thoâng tin töø ngöôøi traû lôøi, neân môû ñaàu baèng söï laøm quen, taïo khoâng khí thoaûi maùi cho ngöôøi traû lôøi. Baûng hoûi khoâng neân quaù daøi, nhöng vaãn phaûi bao haøm moïi khía caïnh cuûa chuû ñeà. Nhöõng ngöôøi cung caáp thoâng tin trong caùc nhoùm xaõ hoäi khaùc nhau thöôøng coù trình ñoä hoïc vaán khaùc nhau, nhieàu ngöôøi coøn chöa bieát ñoïc bieát vieát, vì vaäy khoâng neân duøng nhöõng thuaät ngöõ khoa hoïc maø chæ duøng nhöõng töø thoâng duïng mang tính ñòa phöông.
Chæ neân baét ñaàu baûng hoûi baèng nhöõng caâu hoûi ñôn giaûn sau ñoù môùi ñöa ra nhöõng caâu phöùc taïp hôn ñeå taïo"ñaø" cho cuoäc phoûng vaán. Ñoái vôùi loaïi baûng hoûi ñeå ngöôøi traû lôøi töï ñieàn, caàn phaûi coù nhöõng höôùng daãn cuï theå sao cho ngöôøi traû lôøi töï coù theå traû lôøi ñöôïc. Ñoái vôùi baûng hoûi cho cuoäc phoûng vaán caáu truùc, caàn coù nhöõng giaûi thích cho phoûng vaán vieân.
Hoäp 1. Caâu hoûi coù keøm theo giaûI thích veà caùch ñIeàn vaøo baûng hoûi
Ví duï 4. Xin Oâng (Ba)ø cho bieát möùc ñoùng goùp vaøo kinh teá gia ñình cuûa caùc thaønh vieân trong gia ñình Oâng (baø)-( Khoanh troøn vaøo con soá töông öùng vôùi möùc ñoùng goùp cuûa moãi thaønh vieân trong gia ñình, sao cho toång soá möùc ñoùng goùp cuûa caùc thaønh vieân baèng 10)

Giai ñoaïn[ Tyû leä ñoùng goùp
(Chia 10 phaàn)
[Möùc ñoùng goùp cuûa choàng[Möùc ñoùng goùp cuûa vôï[Möùc ñoùng goùp cuûa caùc thaønh vieân khaùc(ghi roõ)
1. Töø tröôùc 1986[1 2 3 4 5 6 7 8 9 10[1 2 3 4 5 6 7 8 9 10[1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
2.töø 1986-1991[1 2 3 4 5 6 7 8 9 10[1 2 3 4 5 6 7 8 9 10[1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
3. Khoaûng töø 1992-nay[1 2 3 4 5 6 7 8 9 10[1 2 3 4 5 6 7 8 9 10[1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Nguån: : b¶ng hái IÒu tra vÒ nghÌo ãi t¹i x• Tn Thµnh, huyÖn Tn Th¹nh, tØnh Long An



++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
Hình thöùc phoûmg vaán
Caùc phoûng vaán saâu coù theå mang tính chaát khoâng cô caáu, baùn cô caáu hoaëc cô caáu hoùa chaët cheõ.
• Phoûng vaán khoâng cô caáu, ñoâi khi coøn ñöôïc goïi laø phoûng vaán “khoâng giôùi haïn”. Phoûng vaán vieân khoâng coù caùc caâu hoûi thieát keá tröôùc. Ngöôøi ñöôïc hoûi seõ ñöôïc khích leä ñeå noùi veà nhöõng lónh vöïc maø phoûng vaán vieân mong muoán. Ñoù laø nhöõng vuøng vaán ñeà raát toång quaùt hoaëc thaäm chí coøn khaù mô hoà vaøo luùc khôûi ñaàu cuoäc chuyeän troø. Phoûng vaán vieân neân ñeå cho nhöõng ngöôøi ñöôïc phoûng vaán coù theå thoaûi maùi noùi veà nhöõng gì maø hoï thaáy laø quan troïng. Thöôøng thöôøng, caùc phoûng vaán saâu khoâng cô caáu ñöôïc söû duïng trong quaù trình quan saùt tham döï.
• Trong cuoäc phoûng vaán saâu baùn cô caáu thì phoûng vaán vieân coù moät baûn lieät keâ caùc vuøng chuû ñeà hoaëc caùc caâu hoûi. YÙ ñoà cuûa cuoäc phoûng vaán kieåu naøy vaãn laø taïo ñieàu kieän cho ngöôøi ñöôïc phoûng vaán coù theå noùi leân baèng chính lôøi aên tieáng noùi cuûa hoï, do ñoù maø caùc caâu hoûi khoâng neân quaù chaët cheõ, nhaèm cho pheùp môû ra nhieàu khaû naêng traû lôøi khaùc nhau hôn, tuy raèng ñaây vaãn laø moät caùch phoûng vaán coù chuû ñeà taäp trung hôn so vôùi kieåu phoûng vaán khoâng cô caáu, voán tính chaát toång quaùt hôn, roäng môû hôn. Neáu nhö trong quaù trình phoûng vaán baùn cô caáu, ngöôøi ñöôïc phoûng vaán töï ñoäng chuyeån töø chuû ñeà naøy sang chuû ñeà khaùc (duø phoûng vaán vieân chöa ñaët ra caâu hoûi cho chuû ñeà môùi naøy), thì phoûng vaán vieân caàn ñaùnh daáu ñeå ghi nhaän laø chuû ñeà ñoù ñaõ giaûi quyeát xong, khoâng caàn ñaët caâu hoûi ñaõ döï kieán trong baûn lieät keâ nöõa. Caùc caâu hoûi khoâng ñaët ra theo moät thöù töï ñònh tröôùc naøo, maø phaûi ñöôïc ñöa ra moät caùch linh hoaït nhaèm nuoâi döôõng, phaùt trieån cuoäc troø chuyeän thaät töï nhieân, mieãn laø moïi chuû ñeà döï kieán cuoái cuøng ñeàu ñöôïc ñeà caäp ñaày ñuû.
• Caùc phoûng vaán saâu cô caáu hoùa coù phaàn gioáng vôùi phoûng vaán baèng baûn caâu hoûi in saün. Phoûng vaán vieân coù saün moät danh muïc caùc caâu hoûi ñaëc thuø ñöôïc soaïn saün. Tuy vaäy kieåu phoûng vaán saâu cô caáu hoùa khaùc vôùi phoûng vaán baèng baûn caâu hoûi ba ñieåm sau ñaây:
Thöù nhatá, phoûng vaán saâu cô caáu hoùa khoâng coù saün caùc caâu traû lôøi ñöôïc maõ hoùa, taát caû ñeàu laø caâu hoûi “môû”.
Thöù hai, khoâng nhaát thieát moïi caâu hoûi ñeàu ñöôïc ñem ra phoûng vaán moïi ngöôøi gioáng heät nhau, cuoäc phoûng vaán cô caáu hoùa cho pheùp phoûng vaán vieân söû duïng linh hoaït caùc caâu hoûi ñoù vôùi töøng ñoái töôïng cuï theå.
Thöù 3, khaùc vôùi caùc cuoäc ñieàu tra baèng baûn caâu hoûi in saün, phoûng vaán daân toäc hoïc thöôøng khoâng baét buoäc thu thaäp ñaày ñuû caùc caâu traû lôøi ñeå coù theå ñem so saùnh cheùo giöõa taát caû caùc ñoái töôïng ñöôïc choïn vaø

Caùc loãi chung thöôøng gaëp ñoái vôùi nhöõng ngöôøi chöa coù kinh nghieäm
- Khoâng nghe ñöôïc kyõ löôõng.
- Laëp laïi caùc caâu hoûi.
- Môùm caùc caâu traû lôøi
- Hoûi caùc caâu quaù roäng.
- Hoûi caùc caâu hoûi thieáu teá nhò.
- Khoâng ñaùnh giaù ñöôïc caùc caâu traû lôøi (tin vaøo moïi ñieàu ngöôøi ta noùi)
- Khoâng gôïi yù khi caàn thieát.
- Döïa quaù nhieàu vaøo nhöõng gì maø ngöôøi giaøu, ngöôøi coù hoïc vaán, ngöôøi giaø hay noùi.
- Boû qua nhöõng ñieàu khoâng phuø hôïp vôùi yù töôûng cuûa ngöôøi phoûng vaán.
- Quaù chuù yù ñeán caùc caâu hoûi traû lôøi coù chöùa döõ lieäu ñònh löôïng (coù bao nhieâu con gaø…)
- Khoâng ghi cheùp ñöôïc hoaøn chænh.